تحقیق تاریخچه و مبانی نظری طراحی پارک و باغسازی

بررسی تاریخچه باغسازی

باغهای جهان : بین النهرین (3500 سال قبل از میلاد)

بین النهرین یا میان دو رود، جلگه حاصلخیزی بین رودهای فرات و دجله است و یکی از نخستین بهنه های تمدن انسانی شناخته می شود.

در دوران باستان این سرزمین، رابطه ستایش آمیزبا طبیعت، مبین نوع ارتباط انسان با طبیعت پیرامونش بوده و ویژگی های این رابطه را عناصر زیر تشکیل می داده است.

احترام به محیط طبیعی و تقدیس آن، انسان را موظف می ساخت که تمای فعالیتش را با طبیعت هماهنگ سازد.

تقدیس طبیعت، موجب می شد که انسان خود را نگهبان آن بپندارد و تمامی عملیاتش را با عناصر آن (خطوط، نور و رنگهای طبیعت) همگون و هماهنگ سازد.

زمین به عنوان زمین - مادر منبع و منشاء تمامی خوبی ها و زایش ها و بقای هستی تلقی می شد.

آب نیز عنصری برای تولید و بقا محسوب می شد و برای رویاندن و ایجاد خنکی به کار می رفت واهمیتی تمثیلی و معنوی داشت.

نگرش و اعتقادات موجود در این زمینه، در باغهای معلق یا پردیس های بابل تجلی یافته که در امتداد دیوارهای شهر بابل در زمین های حاصلخیز به صورت یک سری از تراس های مشجر روی یکدیگر ساخته شده بود و از فراز آن، جلگه و بیابانهای اطراف دیده می شد. روی هر یک از تراس ها گونه های گیاهی متفاوت کاشته شده بود.

این باغ ها دارای محوری بودند که با دو ردیف درخت احاطه می شده و از میان آنها جویی از آنها می گذشت.

باغهای معلق بابل از قدیمی ترین باغهای کهن جهان می باشد، این باغ در سال قبل از میلاد مسیح و همزمان با شروع سلسله پادشاهان پارسی احداث شده است. این باغ یکی از عجایب هفتگانه جهان محسوب می شود. باغ مذکور رابه شکل هرم ساخته اند. این هرم را تراس بندی کرده و طبقات و تراسها را از وسط پلکانهای عظیم به یکدیگر مربوط ساخته بودند. در هر تراس درختان و درختچه ها و درختان گلدار فراوان کشت نموده بودند تا باغ به شکل یک کوه پردرخت در آید. در این باغ نه تنها به طور زیبائی بلکه بخاطر پیچیدگی ساختمان و نحوه آبیاری آن حائز اهمیت به سزا می باشد.

تحول تاریخی باغ در ایران

متأسفانه درباره باغهای ایران قبل از اسلام و بعد از آن آثار و نوشته و متون دقیقی در دست نیست که ما را از چگونگی آنها مطلع سازد. همان طوری که دوره سامانی دوره شروع و اوج اعتلا شعر و ادبیات فارسی بود از نظر معماری و طراحی باغ می توان گفت که ابتدا و شروع آن از دوره استیلای تیمور لنگ بر ایران آغاز گشت و تا امروز ادامه دارد.

در این فصل شرح مختصری از باغهای ادوار مختلف تاریخ ایران که به باغهای تیموری، باغهای صفوی یا شاه عباسی، باغهای قاجار و باغهای سلطنتی تهران تقسیم بندی شده است ارائه می گردد.

باغ های تیموری

تیمور که یکی از فاتحان بزرگ نظامی جهان بود در اطراف سمرقند پایتخت خود به احداث حلقه ای از باغهای سلطنتی مبادرت ورزید، این تفرجگاه ها عبارت بودند از: باغ شمال، باغ ارم، باغ بهشت، باغ چنار، باغ دلگشا، باغ قراتپه، علاوه بر اینها کمربندی از باغ ها بوجود آورده و نام شهرهای معروف اسلامی از قبیل قاهره، دمشق، بغداد سلطانیه و شیراز را بر آنها نهاد. این باغها شهر سمرقند را احاطه کرده بودند، معدودی از این باغها شکوه و جلال خود را تا مدتی بیش از یک قرن حفظ کردند ولی اکنون همه آنها از بین رفته و ویران شده اند. نقش باغهای مزبور با اسامی خاص خود در نقاشی ها و مینیاتورهای آن زمان موجود است.